KTO WRÓG, A KTO SOJUSZNIK.
POLSKIE i UKRAIŃSKIE DYLEMATY

Nie zgadzam się na to, aby Petlurę bito...

– Józef Piłsudski

Ziemia Halicka, XVII wiek

Polska i Ruś Kijowska, której bezpośrednim dziedzicem jest dziś Ukraina, we wczesnym średniowieczu powstawały drogą podbojów. i Rurykowicze, i Piastowie starali się wcielić do własnych państw plemiona pograniczne. Sytuację ustabilizował król Kazimierz Wielki, który po śmierci ostatniego z książąt ruskich Jerzego II Trojdenowicza, jako jego najbliższy krewny zajął Ruś Halicką i włączył do Królestwa Polskiego. Szanując prawa Rusinów, przyjął tytuł króla Rusi, zachował ruski język jako urzędowy, wiarę prawosławną, herb i monetę.

Przez stulecia Rusini (dziś powiedzielibyśmy Białorusini i Ukraińcy) tworzyli z Polakami i Litwinami wspólne państwo, choć ulegające polonizacji. Ale ruskość nie zanikła, odrodziła się w XIX wieku i z czasem objęła wszystkich mówiących językiem rusko-ukraińskim.

Wołyń, okres międzywojenny

Kiedy pod koniec XIX wieku upowszechniła się koncepcja państwa narodowego, Ukraińcy i Polacy musieli zadać pytanie, gdzie się kończy Ukraina, a gdzie zaczyna Polska? Spór o ziemię stał się realny. Pod koniec i wojny światowej, która przyniosła kres wielonarodowym monarchiom, Polacy i Ukraińcy, chcąc określić granice swych przyszłych państw etnicznych, stanęli przeciwko sobie.